Hökumət lizinq faizlərini ucuzlaşdırmaq istəyir
Azərbaycanda fəaliyyət göstərən lizinq şirkətləri faizləri aşağı sala bilər.
Bu məsələ avqustun 19-da İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin yerli lizinq şirkətlərinin təmsilçiləri ilə keçirdiyi görüşdə müzakirə olunub.
Görüşün detalları barədə açıqlama verən bazar iştirakçılarından biri – Ramal Cəfərov deyir ki, faizlərin azalması üçün bir neçə məsələnin öz həllini tapması lazımdır: “Əslində lizinqlə bağlı çox problem var. Amma görüşdə bir neçə məsələni xüsusilə qaldırdıq. Bunlardan biri lizinq əməliyyatları üzrə əlavə dəyər vergisinin (ƏDV) əvəzləşdirilməsi hüququnun istehlakçıya verilməsi idi. Çünki burada itki olanda rəqabət aparmaq çətinləşir.
Digər məsələ isə yaradılan xüsusi ehtiyatların xərclər kimi tanınması idi. Banklardan fərqli olaraq lizinq şirkətləri xüsusi ehtiyat yaradanda onlar mənfəət vergisi bəyannaməsində xərc kimi nəzərə alınmır.
Bir də lizinq müqaviləsi ləğv edilərkən onun yenidən ƏDV-yə cəlb edilməməsini, maliyyə lizinqi formasında saxlanılmasını, həmin əmlakın satılması və yaxud təkrar lizinqə verilməsi zamanı bu əməliyyatların da maliyyə xidməti kimi nəzərə alınaraq ƏDV-yə cəlb edilməməsini təklif etdik.
Mən bir neçə ildir ki, belə görüşlərdə iştirak edirəm. Vergi işçiləri mənim və həmkarlarımın təkliflərini diqqətlə dinlədilər, konkret bir söz deməsələr də, onlarda kifayət qədər maraq hiss etdim. Yəni Dövlət Vergi Xidməti problemlərimizi diskriminasiya kimi qəbul edir və çox maraqlıdır ki, bu məsələlər həllini tapsın. Amma təbii ki, bunun üçün onlar da analiz, hesablama aparmalıdırlar, həmçinin dövlət büdcəsinə olan əlavə təzyiqi – yükü nəzərə almalıdırlar. Ondan sonra bizə təklif verəcəklər.
Əgər bu təkliflər qəbul olunsa lizinq artıq daha rəqabətli məhsul ola bilər, rəqabətli məhsul olanda da bazara daha böyük pul vəsaiti olan oyunçular daxil ola bilər. Bu isə faizləri aşağı sala bilər. Faizlərin aşağı düşməsi rəqabətin sərtliyindən asılıdır. Amma konkret rəqəm söyləmək mümkün deyil”.
Digər bazar iştirakçısı – Azər Hümbətov da hesab edir ki, lizinq şirkətləri banklarla eyni şərtlərlə işləməlidir və bu vergi rəsmlərinin diqqətinə çatdırılıb: “Mövcud durum kreditləşmə və lizinq əməliyyatları arasında müəyyən fərq yaradır. Söhbət həmin fərqin aradan qaldırılmasından gedir. Kredit veriləndə ƏDV-ni əvəzləşdirmək olur, amma lizinq olanda bunu etmək olmur. Bu da lizinq şirkətləri ilə banklar arasında maliyyələşmədə müəyyən fərqlər yaradır, onlar bu fərqlərin aradan qaldırılması üzərində işləyirlər.
Hələlik yeniliyin konkret nədən ibarət olacağını bilmirik. Ola bilər Vergi Məcəlləsinə və yaxud Mülki Məcəlləyə əlavələr edilsin, ola bilər ki, yeni qanunvericilik olsun. Yəqin ki, dövlət orqanları dəyişikliyin həcmindən və maliyyə tərəfindən asılı olaraq qərar verəcək.
Əsas məsələ lizinq şirkətlərinin həyata keçirdiyi əməliyyatlardan vergi yükünü azaltmaq və bu bazara yeni oyunçuların daxil olmasına mane olan vasitələrin aradan qaldırılmasıdır. Hətta, birinci deyil, yalnız ikinci şərt tam yerinə yetrilsə, bazarda ucuzlaşmanın müşahidə edilməsi qaçılmaz olacaq.
