Ermənistan Alma-Ata bəyannaməsinin mahiyyətini heç vaxt dərk etməyib
Kamran Rüstəmov
Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan “Əl-Cəzirə” telekanalına müsahibəsində Azərbaycanı Alma-Ata bəyannaməsini qəbul etməməkdə ittiham edib.
Problem ondadır ki, Ermənistan və Azərbaycan liderləri Alma-Ata Bəyannaməsi əsasında ərazi bütövlüyünün qarşılıqlı tanınmasını dəfələrlə təsdiqləsələr də, buna baxmayaraq, biz görürük ki, qonşularımız hələ də açıq və birmənalı şəkildə Alma-Ata bəyannaməsinə istinad etməkdən çəkinirlər. Hər iki ölkənin imzalayacağı Sülh müqaviləsi istinad üçün daha əhatəli bir sənəd tələb edir.
Mən artıq bir neçə dəfə yazmışam ki, Bəyannamədə yalnız tərəflərin bir-birinin ərazi bütövlüyünü və mövcud sərhədlərin toxunulmazlığını tanıdığı və hörmət etdiyi bildirilir.
Hansı ərazidən bəhs etdiyimiz haqqında heç bir söz-söhbət yoxdur: respublikalar hansı ərazi ilə sovetləşib və ya SSRİ-dən hansı ərazi ilə çıxdıb, aydın deyil. Üstəlik, respublikalar üçün bir çox ərazilər əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənir.
Beləliklə, Ermənistan sovet dövlətinə arxalanaraq, özgəninkiləşdirilən Azərbaycan torpaqlarını mərkəzi kommunist hakimiyyətinin mərhəməti ilə sistematik olaraq ələ keçirib.
Bu prosesin xronologiyası ilə https://dzen.ru/media/id/5f47313694c86652b080ee19/6347ac5bebf57a42dcec43b6. məqaləsində tanış olmaq olar.
Ona görə də bütövlükdə sülh müqaviləsinə tarixi kontekstdə baxmaq lazımdır.
Nəqliyyat rabitəsi haqqında.
Regional infrastrukturların blokdan çıxarılması kimi bir sıra başqa məsələlər də müzakirə olunur. Bu kontekstdə bilmək vacibdir ki, Ermənistan təkcə hazır deyil, həm də beynəlxalq tranzit marşrutların bir hissəsi olmaqda maraqlıdır. Buna görə də hökumətimiz “Dünyanın kəsişməsi” təşəbbüsünü irəli sürmüşdür. İnanırıq ki, blokada aradan qaldırılarsa, bu, region ölkələrinə iqtisadi tərəqqi baxımından faydalı olmaqla yanaşı, həm də regiona sülhün gətirilməsi üçün mühüm amil olacaq.
Beləliklə, biz bu layihənin Şərqi Qərblə, Şimalı Cənubla birləşdirməyə kömək edəcəyini anlayaraq, əsasən Azərbaycanla, həm də Türkiyə ilə bütün regional nəqliyyat infrastrukturlarını blokdan çıxarmağa hazırıq. Plan həyata keçərsə, bu, Körfəz ölkələrini Qara dəniz iqtisadi rayonu ilə birləşdirməyin daha bir maraqlı yolu olacaq. Bu konsepsiyaya görə, blokun açılması ölkələrin suverenliyinə və yurisdiksiyasına tam hörmətlə yanaşı, bərabərlik və qarşılıqlılıq prinsiplərinə uyğun olmalıdır”, - deyə Mirzoyan bildirib.
Bütün bunlar yaxşıdır. lakin nədənsə İrəvanda unudurlar ki, əgər Ermənistan tərəfi Azərbaycan vətəndaşlarının Ermənistan ərazisindən keçməklə öz əraziləri arasında gediş-gəliş üçün güzəştli şərtlərin yaradılması kimi sadə məsələni həll etməsə, Bakı İrəvana belə bir hədiyyə verə bilməz.
Bunu Azərbaycanın siyasi rəhbərliyi dəfələrlə bəyan edib.
Bütün istiqamətlərdə nəqliyyat kommunikasiyalarına gəlincə, Azərbaycanda kifayət qədər inkişaf etmiş kommunikasiya əlaqələri var. Ermənistan öz hərəkətləri ilə özünü qapalı məkanda saxlamaqda davam edir. Azərbaycan üçün müvafiq nəqliyyat şəraitinin yaradılması müqabilində nəqliyyat kommunikasiyalarının qarşısının alınması. Başqa alternativ yoxdur!
Zaman qaçır!
Ermənistan özünü blokadada saxlamaqda davam edir!