İqlim dəyişikliyi dövrümüzün ən aktual problemlərindən birinə çevrilib və Arktika bu döyüşün ön cəbhəsindədir.
"Şimal Forumu" beynəlxalq təşkilatının icraçı direktoru Vladimir Vasilyevin Lim10.az-a verdiyi məlumata görə, şimal regionlarda istiləşmə tempi dünya üzrə orta göstəricidən 2-3 dəfə yüksəkdir.
"Əgər bütün dünyada temperatur hər il orta hesabla 1.5 dərəcə yüksəlirsə, Arktikada - üç dərəcə yüksəlir", - Vasilyev vurğulayıb.
Bu, fəlakətli nəticələrə gətirib çıxara bilər: Şimal Buzlu Okeanında buz örtüyünün yox olması, Qrenlandiya buzlaqlarının əriməsi və dəniz səviyyəsinin qalxması, bu da xüsusilə sahilboyu və ada əraziləri üçün təhlükəlidir.
Lakin iqlim dəyişikliyi təkcə Arktikanın təbiətinə təsir etməyəcək. Yerli icmaların - Arktika şəhərləri və yerli xalqların həyatı və rifahı təhlükə altındadır. Əbədi buzlaqların əriməsi infrastrukturun: evlərin, yolların, boru kəmərlərinin məhvinə gətirib çıxarır. Ov yerləri və otlaqlar getdikcə tez-tez baş verən yanğınlardan əziyyət çəkir.
"Əbədi buzlaqların əriməsinin dərinliyi hər il artır. Əgər 50 il əvvəl bu, yay ərzində bir neçə metr idisə, indi 4-5 metrə çatır", - Vasilyev qeyd edib.
Problemin miqyasını qiymətləndirmək və fəlakətin qarşısını almaq üçün buzlaqların vəziyyətinin hərtərəfli geomonitorinqini aparmaq lazımdır.
Mümkün bir həll yolu, əbədi buzlaqların mühafizəsi haqqında federal qanun ola bilər ki, Yakutiya və "Şimal Forumu" bu qanunun qəbul edilməsi üçün təşəbbüs irəli sürüb. Amma əsas odur ki, atmosferə atılan istixana qazları azalsın. Burada isə innovativ yaşıl texnologiyalar köməyə gəlir: elektrik stansiyalarında filtrlər, günəş panelləri, külək generatorları.
Arktikanın qorunması bütün dünya birliyinin vəzifəsidir. Yalnız qüvvələrimizi birləşdirməklə fəlakətin qarşısını ala və bu unikal bölgəni gələcək nəsillər üçün qoruyub saxlaya bilərik.
Rufina Abdullayeva
