Rusiya taxıl ixracını bu ay 15% azaldıb

Rusiya oktyabrın 1-dən 30-dək dənli bitkilərin ixracatını 15% azaldıb — Rusiya Taxıl İttifaq

“İnterfaks” xəbər verir ki, Rusiya Taxıl İttifaqının monitorinqinə əsasən, oktyabrın 1-dən oktyabrın 30-dək Rusiya Federasiyası 5,35 milyon ton əsas dənli bitki məhsulları ixrac edib ki, bu da bir il əvvəlkindən 15% azdır.

Birliyin analitik departamentinin direktoru Yelena Tyurina deyib: “Deyə bilərik ki, ayın sonunadək ixrac ötən ilin oktyabrında 5,9 milyon tona qarşı 5,5 milyon ton təşkil edəcək”.

Onun sözlərinə görə, buğda ixracı da oktyabrın əvvəlindən 15% azalaraq 4 milyon 753 min tona düşüb. bütün ay ərzində bu, keçən mövsümdə olan 5,4 milyon tona qarşı təxminən 4,9 milyon ton ola bilər.

Rektor əlavə edib ki, qarğıdalı tədarükləri 3,7 dəfə artaraq 299,5 min tona çatıb, ay ərzində ötən mövsüm 82 min tona nisbətdə 309 min ton ola bilər: “Arpa 55% az - 270 min ton təşkil edib”. Keçən ilin oktyabrında 620 min tona nisbətdə ay ərzində 279 min ton yük daşına bilər”.

Tyurinanın dediyi kimi, son vaxtlar Rusiya buğdasının alışında lider olan ölkələrə daşınmalarda azalma müşahidə olunur: "Belə ki, bu ay Türkiyəyə 695 min ton buğda  göndərilib ki, bu da bir il əvvəlkindən 38,5% azdır. Misirə daşınmalar 53% azalaraq 506 min tona düşüb. Banqladeşə daşınmalarda əhəmiyyətli azalma olub. Bu ölkə 2023-cü ilin oktyabrında buğdanın əsas alıcıları reytinqində üçüncü yerdədir, ona daşınmalar 23,5% azalaraq 392 min ton təşkil edib".

Eyni zamanda, oktyabr ayında İrana buğda ixracında artım qeydə alınıb ki, bu da alıcı reytinqində dördüncü yeri tutur. Bu ölkəyə 286 min ton buğda göndərilib ki, bu da bir il əvvəllə müqayisədə 8,8% çoxdur.

Əlcəzair beşinci yerdədir, lakin oradakı daşımalar 6,5% azalaraq 248,6 min tona düşüb. Sudana (18%) və Keniyaya (7,5%) az göndərilib, Səudiyyə Ərəbistanı və İsrailə ixrac kəskin azalıb.

Bu arada, alıcılar siyahısında ötən ilin oktyabrında heç bir daşınma olmayan ölkələr yer alıb. Belə ki, Pakistana 229 min ton, İndoneziyaya - 152 min ton, Mərakeşə - 99 min ton, Livana - 44 min ton, Anqolaya - 38,5 min ton buöda göndərilib. Yəmənə daşınmalar 30%, Meksikaya isə 3% artıb.

Tyurinanın verdiyi məlumata görə, oktyabrda taxıl ixracı bir il əvvəl 50 limanla daşınırdısa, bu il daşımalar  42 liman vasitəsilə həyata keçirilib: "Novorossiysk limanı vasitəsilə daşınmalar 22% artaraq 1 milyon 855 min tona çatıb. Avtomobillərin daşınması 11%, Rostov-na-Donu ilə daşınmalar - 6%, Taman limanı vasitəsilə - 37% daşınma azalıb. Eyni zamanda, Tuapse limanı taxıl daşınmasını 18%, Yeysk - 24% artırıb. Vısotskdakı yeni liman vasitəsilə 116 min ton yük daşınıb. "Lakin kiçik çay-dəniz gəmiləri ilə çay limanları vasitəsilə daşınmaların azalması davam edir. Xüsusilə, Togliatti limanında azalma 73%, Samarada 60% təşkil edir", - ekspert əlavə edib.

Tyurina həmçinin bildirib ki, oktyabrda 50 şirkət buğda göndərib, bir il əvvəl isə 125 şirkət var idi.

O, bazarda qiymət konyukturasından danışaraq bildirib ki, oktyabrda Avropa buğdasının qiymətləri 0,4% ucuzlaşıb. "Prinsipcə, qiymətin kifayət qədər sabit olduğunu deyə bilərik: "Oktyabrın 1-də bir ton üçün 249 dollar idisə, bu gün bir ton üçün 248 dollardır. Ayın ortasında yalnız kiçik bir artım oldu - bir ton üçün 250 dollara qədər",- Ekspert dedi. Amerika buğdası ayın əvvəlindən 2,4% bahalaşaraq bir ton üçün 255 dollara (oktyabrın 1-nə 249 dollar/ton) çatıb. “Bu sektorda da ayın ortalarında bir ton üçün 261 dollara qədər artım olub, lakin sonra azalma olub”, - ekspert bildirib.

"Rusiya buğdasının (FOB Novorossiysk) qiymətləri ay ərzində 5,4% azalıb. "Bu gün 4-cü sort buğdanın bir tonu 227 dollardır, oktyabrın 1-də 240 dollar idi. Ayın ortalarında 248-250 dollara qədər artım oldu, amma sonra geriləmə oldu. İndi isə Avropa buğdasına münasibətdə endirim var. Rus buğdasının tonu 20-21 dollar Avropa buğdadından ucuzdur. Bu kifayət qədər yüksək fırqdir, mövsümün əvvəlində (iyul 2023>) bu fərq 14 dollar idi”, - deyə o qeyd edib ki, qiymət endirimi taxıl satışını artırmaq niyyəti ilə bağlı ola bilər.

Ekspertin sözlərinə görə, bir sıra cənub rayonlarında qiymət artımı ixracatçıların buğdaya tələbatının artmasından xəbər verir. “Amma ümumilikdə biz gələcəkdə qiymət konyukturasının mümkün sabitləşməsindən danışa bilərik”, - o bildirib.

Onun sözlərinə görə, istehsalçı qiymətlərində kifayət qədər fərqli dinamika var. Cənub bölgəsində 4-cü sinif buğdanın qiyməti Krasnodar və Stavropol diyarlarında artıb, Rostov və Volqoqrad vilayətlərində isə ucuzlaşıb. Mərkəzdə buğda 100-300 rubl ucuzlaşdı; Samara bölgəsində kifayət qədər ciddi artım - 500 rubl müşahidə edildi. “Orta hesabla, ay ərzində qiymət 6,6% azalaraq bir ton üçün 11300 rubla (ƏDV daxil) düşüb. Oktyabrın əvvəlində bu, 12,1 min rubl olub”, - deyə Tyurina bildirib.

“Dollar ilə ifadə etsək, istehsalçılar üçün orta qiymət bir ton üçün 121 dollar təşkil edir ki, bu da oktyabrın əvvəli ilə müqayisədə 2 dollar azdır. Mövsümün əvvəlində isə məzənnə nəzərə alınmaqla, istehsalçılardan bir ton üçün qiymət 136,4 dollar olub”.