Qeyri-rəsmi işçinin SOCAR-a borcu necə yaranıb?
Neftçilərin Hüquqlarını Müdafiə Təşkilatı İctimai Birliyinə müraciət edən işçi bildirir ki, o, əmək müqaviləsi olmadan işlədilib və heç bir əsas olmadan işdən çıxarılmaqla, adına böyük məbləğdə borc yazılıb. Üstündən 1 il keçdikdən sonra o, hüquq mühafizə orqanına çağırılıb, müəssisəyə olan böyük məbləğdə borcu qaytarmaq tələb olunur. Qeyd olunan halda, işçi və ya işəgötürənin bir-birinə olan borcu hansı qaydada həll olunur və ya borcu olduqda buna hüquq mühafizə orqanlarında baxıla bilərmi?
1. İlk olaraq onu bildirirəm ki, işəgötürən və işçinin bir-birinə qarşı əmək münasibətləri ilə əlaqədar yaranan maddi borclara, cinayət halları istisna olmaqla, hüquq mühafizə orqanlarında baxılmır, mülki qaydada baxılıb həll olunmalıdır.
2. İşçi və işəgötürənin qanunazidd hərəkətləri nəticəsində bir-birinə vurduğu ziyana görə tam həcmdə maddi məsuliyyət daşıyırlar.
3. İşçi işəgötürənə maddi ziyan vurarsa, bu borc onun əmək haqqından yalnız işçinin yazılı razılığı ilə, razı olmadıqda və ya işdən çıxdıqda isə məhkəmənin qərarı və icra sənədləri üzrə tutula bilər.
4. Əmək müqaviləsi bağlamadan işə və ya əmək münasibətlərinə cəlb olunan işçi isə ilk növbədə əmək qanunvericiliyinə dövlət nəzarətini həyata keçirən - Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətinə müraciət etməlidir.
5. Əmək Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş qaydada əmək müqaviləsi hüquqi qüvvəyə minmədən işəgötürən tərəfindən fiziki şəxsləri hər hansı işlərin (xidmətlərin) yerinə yetirilməsinə cəlb edilməsinə görə fiziki şəxslər min manatdan iki min manatadək məbləğdə, vəzifəli şəxslər üç min manatdan beş min manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iyirmi min manatdan iyirmi beş min manatadək məbləğdə cərimə edilir.
Azər Quliyev.