Azərbaycanda çörək bu tarixdən ucuzlaşır? – AÇIQLAMA
Dövlət Gömrük Komitəsinin mlumatına cari ilin ilk beş ayında Azərbaycan xaricdən 328 min 542 ton miqdarında, 72 milyon 676 min ABŞ dolları dəyərində buğda alıb. Bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə miqdar ifadəsi ilə 121 min 610 ton (27 %), dəyər ifadəsi ilə 62 milyon 228 (46,1 %) azdır. 2023-cü ilin müvafiq dövründə buğda idxalının miqdarı 450 min 452 ton, ona xərclənən vəsait isə 134 milyon 904 min ABŞ dolları olub.
Qeyd edək ki, bu ilin yanvar-may aylarında idxal olunan buğda ümumi idxalın bir faizini təşkil edib.
Bizim.Media-ya buğda idxalının azalmasından danışan Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli bildirib ki, idxalın azalmasını səciyyələndirən əsas səbəb yerli istehsalın artması deyil:
“Amma bu ilin ilk 5 ayında Azərbaycanda buğda istehsal olunmayıb. Buğda biçini ötən ay başlayıb. Ona görə də idxalın azalmasının tək səbəbi kimi onu göstərə bilərik ki, 2023-cü ilin üçüncü və dördüncü rübündə beynəlxalq birjalarda ərzaqlıq buğda ucuz olduğuna görə ehtiyacdan daha çox ərzaqlıq buğda idxal edildi. Ötən ilin son aylarında ehtiyacdan 40 faizdən artıq ərzaqlıq buğda gətirildi. Bu hesaba da ölkəmizdə ərzaqlıq buğda bolluğu yarandı. Ona görə də bu ilin ilk 5 ayında əvvəlki illə müqayisədə daha az ərzaqlıq buğda idxal edilib”.
Müsahibimiz qeyd edib ki, Azərbaycanın illik ərzaqlıq buğda idxalı bəllidir:
“Bu təxminən 1,2 milyon ton üzərindədir və bu ehtiyacın da əsas hissəsi Rusiyada taxıl biçinindən sonra – payız aylarında tədarük olunur. Nəzərə alaq ki, əvvəlki illərdə dünya ərzaqlıq buğdanın qıtlığını yaşadı. Ona görə də ötən ilki buğda biçinindən sonra dünyanın taxıl tədarükçüləri daha çox ehtiyat yaratmağa çalışdı. Təbii ki, Azərbaycandakı buğda tədarükçüləri də bu prosesdən kənarda qalmadı və ölkəmizə lazım olduğundan çox ərzaqlıq buğda gətirildi. Bu səbəbdən də yanvar ayından başlayaraq idxalda enmə müşahidə olunur. Mən bunu doğru strategiya hesab edirəm. Bu il də eyni strategiyanın təkrarlanması gözlənilir. Çünki, taxıl biçinindən dərhal sonra buğdanın qiyməti daha ucuz olur”.
Bəs, yaradılan bolluq qiymətlərə necə təsir edəcək?
Akif Nəsirlinin sözlərinə görə yaxın aylarda istər ərzaqlıq buğdanın, istərsə də çörəyin qiymətində ucuzlaşma gözlənilmir:
“Çünki, bu ilin yaz aylarında dünyada və Azərbaycanda yağıntı daha çox oldu. Bu da taxıl zəmilərinə ciddi ziyan vurdu. Ona görə də bu il məhsuldarlığın aşağı olacağı proqnozlaşdırılır. Bu səbəbdən buğdanın və çörəyin qiymətində hər hansı bir ucuzlaşmanın olacağı gözlənilən deyil”.
Surxay Atakişiyev