Ötən həftə dünya bazarında buğda ucuzlaşıb
Taxıl bazarına icmalı
Hesabat həftəsində Azərbaycanın - 15.09.23-dən 22.09.23-dək dünya bazarında buğdanın qiyməti ucuzlaşıb.
Qiymət:
Çikaqo Qarğıdalı Müqaviləsi (CBOT, ZC) 477,25 sent/buşelə (0,21%) yüksəldi. Çikaqoda düyünün qiyməti (CBOT, ZR) 15,82$/cwt-a (-3,89%) düşüb.
Rusiya göstərici qiymətləri:
buğda - 243,70 dollar/t (0,25%) artıb;
arpa - 184,60$/t (+7,26%) qədər artıb;
qarğıdalı - 207,00$/t-a (+1,77%) yüksəlib;
Rusiyanın buğda indeksi, CPT Novorossiysk, 14,834 RUB/t (0,42%) səviyyəsinə yüksəldi.
Hesabat dövrü üçün Qara və Azov dənizlərinin liman elevatorlarında 4-cü sinif buğda, zülal 12,5% üçün daxili Rusiya alış qiymətləri:
Azov - 12000 (0) rub./t
Novorossiysk - 17 000 (0) rub./t
Rostov-na-Donu - 12 000 (-400) rub./t
Taqanroq - 11500 (-200) rub./t
Taman - 17 000 (0) rub./t
Sentyabrın 20-nə olan məlumata görə, Rusiya fermerləri 123 milyon tondan çox taxıl yığıblar. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin proqnozuna görə, taxıl ixracı 60 milyon ton təşkil etməlidir.
9 milyon hektar sahədə payızlıq səpin aparılıb. Qara Torpaq bölgələrində fermerlər itkilərin qarşısını almaq üçün əkin mövsümünün başlanmasını sürətləndiriblər. 2022-ci ilin payızında pis hava şəraiti ilə əlaqədar olaraq, payızlıq əkin sahələrinin 10%-dən 40%-ə qədəri əkinsiz qalmışdır. “Kommersant”ın məqaləsində ekspertlər qeyd edirlər ki, vəziyyəti əkin xərclərinin artması, taxılın aşağı qiyməti səbəbindən fermerlərin gəlirlərinin azalması və yanacaq-sürtkü materialları ilə bağlı çətinliklər mürəkkəbləşdirir.
Daxili bazarda yanacağın qiymətlərini sabitləşdirmək üçün sentyabrın 21-də Rusiya hökuməti benzin və dizel yanacağının ixracına müvəqqəti məhdudiyyət tətbiq edib. Qadağa indiyədək qeyri-müəyyən müddətə tətbiq edilib, qadağanın müddəti bazarın dolğunluğundan və bu tədbirin nəticələrindən asılı olacaq. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi bildirir ki, yanacaqla bağlı problemlər səbəbindən kənd təsərrüfatı işlərinin tempindən geri qalmaq riskləri qalmaqdadır.
Oktyabrın 1-dən Rusiya rublun məzənnəsi ilə bağlı geniş çeşiddə mallara çevik ixrac rüsumları tətbiq etməyə başlayacaq. Rüsumlar 2024-cü ilin sonuna qədər qüvvədə qalacaq.
Buğdanın qiyməti kəskin şəkildə aşağı düşür. Azalmaya ötən ilki rekorddan sonra formalaşan böyük daşınma ehtiyatları, eləcə də məzənnədən asılı olaraq ixrac rüsumları səbəb olub.
“Financial Times” yazır ki, buğdanın qiyməti Rusiyada olduqca yüksək məhsul yığımı səbəbindən demək olar ki, üç ilin minimum səviyyəsinə düşüb.
ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi cari kənd təsərrüfatı ilində Rusiya Federasiyasında taxıl yığımı proqnozunu 128,6 milyon tona çatdırıb. Buğda yığımı proqnozu (87,4 milyon) və ixrac smetaları (taxıl - 58,6 milyon, buğda - 48,6 milyon ton) da artırılıb.
Baş nazirin müavini V.Abramçenko bildirib ki, bu il dövlət fondu üçün taxıl alışı olmayacaq. "Biz gözləyirik ki, bu gün mövcud olan artıq taxıl ixrac üçün satılacaq" - nazir müavini deyib.
27 sentyabr 2023-cü il tarixindən buğda və maya üçün gömrük rüsumları 4527,5 rub./t (-1,2 / -0,03%) azalacaq, arpa üçün 791,2 rub./t (+1,7 / +0,22%), qarğıdalı üçün 3201,6 rubl/t (+585,2 / +22,37%) qədər artacaq.
Qazaxıstanda 6,6 milyon ton taxıl və paxlalı bitkilər yığılıb. Əkin ərazlərinin 40 faizi təmizlənib. Əsas taxılçılıq rayonlarında yağıntılar üç həftədən çox davam edib ki, bu da taxılın keyfiyyətinin, cücərməsinin, yüksək rütubətin və soyuducu şəraitin pisləşməsinə, həmçinin dənli bitkilərin aşağı məhsuldarlığına (9,5 s/ha - əvvəlkindən az) gətirib çıxarıb.
Buğda daşıyan iki gəmi müvəqqəti dəhlizlə Ukraynanın Çernomorsk limanından çıxıb. Daha üç yeni gəmi ixrac məhsulları ilə yüklənmək üçün Ukrayna limanlarına doğru hərəkət edir.
Belarusda 6,5 milyon ton taxıl yığılıb, Ukraynada erkən taxıl məhsullarının biçini başa çatdırılıb, 29,8 milyon ton taxıl yıxılıb.
